UWV helpt werkzoekenden en werkgevers om elkaar te vinden en zorgt voor inkomen als mensen tijdelijk niet kunnen werken. De organisatie beheert daarnaast een enorme hoeveelheid gegevens en informatie. Die gebruikt het onder andere om zijn dienstverlening te verbeteren en ook om wetenschappelijke kennis te genereren. ‘Het is onze missie dat iedereen kan meedoen aan de samenleving. Onze cijfers en kennis leveren een belangrijke bijdrage om dat te bereiken’, steekt Maarten Camps van wal. ‘We weten onder andere waar er kansen op de arbeidsmarkt liggen, wat er nodig is om mee te kunnen doen op de arbeidsmarkt en welke welllicht minder voor de hand liggende manieren er zijn om personeel te vinden. We onderzoeken in welke beroepen en sectoren de grootste kans op werk ligt en hoe we mensen waar nodig voor dat werk geschikt kunnen maken. Bijvoorbeeld welke om- of bijscholing er daarbij nodig is en welke voorzieningen en begeleiding ervoor kunnen zorgen dat mensen aan het werk gaan en kunnen blijven. En hoe we die diensten zo toegankelijk mogelijk kunnen maken. De kennis die we vergaren benutten onze professionals in hun werk en we gebruiken de opgedane inzichten om onze dienstverlening te verbeteren.’

‘We houden onze kennis over de arbeidsmarkt niet voor onszelf, we delen ’m op een toegankelijke manier en vertalen die ook in praktisch toepasbare informatie, zodat zo veel mogelijk mensen er hun voordeel mee kunnen doen. Denk aan werkzoekenden, gemeenten, vakbonden, werkgevers, uitzendbureaus en onderwijs. We zetten onze kennis ook in om werkgevers ervan te overtuigen dat ze niet op zoek moeten blijven naar het onvindbare schaap met de vijf poten. Op de lange duur kunnen ze veel meer gebaat zijn bij een gemotiveerd schaap met drie poten, waarbij wij zorgen voor eventueel benodigde voorzieningen en begeleiding’, verduidelijkt Camps.

Kennis van de arbeidsmarkt kan er volgens Camps dus voor zorgen dat de arbeidsmarkt beter draait, waardoor ook meer mensen een inkomen uit arbeid hebben. UWV doet ook onderzoek naar het gebruik van uitkeringen en alle regelingen daaromheen. ‘Dankzij de polisadministratie en onze systemen beschikken we over heel veel gegevens. Daar laten onze kennisspecialisten analyses op los, zodat we weten met welke ontwikkelingen we rekening moeten houden. Uit deze analyses halen we signalen of mensen wel gebruikmaken van alle regelingen waar ze recht op hebben’, aldus Camps. ‘Zo hadden we het vermoeden dat best veel mensen die een lage uitkering krijgen geen gebruik maken van de mogelijkheid om een toeslag aan te vragen. De Nederlandse Arbeidsinspectie doet daar op dit moment onderzoek naar. Ondertussen zorgen we met behulp van gedragswetenschappelijke inzichten dat we de dienstverlening toegankelijker maken, zodat meer mensen de mogelijkheden om een uitkering aan te vragen en hun inkomen aan te vullen kunnen benutten.’

UWV verzamelt ook kennis over arbeid en gezondheid. Een behoorlijk aantal mensen kan op een gegeven moment door gezondheidsproblemen (tijdelijk) niet meer werken. Een deel van hen vraagt een arbeidsongeschiktheidsuitkering aan. ‘We vinden het belangrijk dat zo veel mogelijk mensen via arbeid kunnen deelnemen aan de samenleving en zo in hun inkomsten kunnen voorzien’, zegt Camps. ‘Daarom onderzoeken we wat mensen met een beperking helpt om aan het werk te komen en te blijven. De inzichten die we daarmee opdoen gebruiken onze medewerkers in hun werk. We zijn ons ervan bewust dat die kennisinzichten ook relevant zijn voor anderen. Denk aan werkgevers, die er om allerlei redenen baat bij hebben dat hun werknemers niet langdurig uitvallen. En hun bedrijfsartsen en arbodiensten. Het is veel effectiever als we in een vroeg stadium preventief samenwerken en zo voorkomen dat mensen een beroep moeten doen op een arbeidsongeschiktheidsuitkering. We willen de banden met arbodiensten dan ook aanhalen.’

In hoeverre houdt UWV rekening met onderzoeksvragen die spelen bij zijn partners en stakeholders? ‘We spreken elkaar regelmatig en dan komen soms ook mogelijke onderzoeksvragen aan de orde. Die nemen we mee in onze kennisagenda en in het subsidieonderzoek dat we uitzetten. We betrekken onze partners en stakeholders ook bij veel onderzoeken die we doen’, vertelt Camps. ‘Een paar jaar geleden trok de Landelijke Cliëntenraad bij ons aan de bel omdat werkende mensen met een arbeidsongeschiktheidsuitkering soms in financiële problemen raken door de manier waarop UWV en ook gemeenten inkomsten met een uitkering verrekenen. Dat is voor ons aanleiding geweest om daar grondig onderzoek naar te laten verrichten. De conclusies die uit het onderzoek naar voren kwamen waren pittig. Het mooie is dat alle betrokken partijen – dus niet alleen UWV maar ook gemeenten en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid – beloofd hebben om er serieus mee aan de slag te gaan. We bekijken nu hoe we de manier waarop we inkomsten verrekenen anders kunnen inrichten. Dat is een ingewikkeld proces dat je niet een-twee-drie ombuigt. Dat kunnen we niet alleen, daarvoor zijn ook aanpassingen nodig in wet- en regelgeving. Het gaat ons erom dat we de problemen waar onze cliënten tegenaan lopen serieus nemen en onze dienstverlening daar zo goed mogelijk aan aanpassen. Het onderzoeksrapport levert daarvoor veel aanknopingspunten.’

‘We willen graag dat anderen onze kennis en cijfers benutten. En dat gebeurt ook, bijvoorbeeld door het Centraal Bureau voor de Statistiek. De Algemene Rekenkamer heeft onlangs een rapport uitgebracht waarin wordt geconstateerd dat de uitvoering van de WIA is vastgelopen. Dat rapport is mede gebaseerd op kennis van UWV die we zelf naar buiten hebben gebracht’, aldus Camps. ‘Ik ben ervan overtuigd dat er veel meer kennis in onze organisatie zit dan we nu via rapporten ontsluiten. Die kennis moeten we naar boven krijgen, onze medewerkers enthousiasmeren om hun kennis en praktijkervaring met collega’s te delen. En dat dan samenbrengen met de wetenschappelijke kennis die we vergaren. Zo kunnen we ons werk steeds beter doen en meer de menselijk maat toepassen, ervoor zorgen dat mensen zich gezien, gehoord en geholpen voelen.’

Ook het delen van kennis wil Camps naar een hoger niveau tillen. ‘We hebben nu een nieuw kennis- en cijferportaal, dat gaat helpen om alles wat we publiceren veel beter vindbaar te maken en onder de aandacht te brengen. We gaan daarop later dit jaar ook cijfers in dashboards ontsluiten. Maar dat is niet voldoende. We denken ook na over hoe we onze kennis gerichter en toegankelijker onder de aandacht kunnen brengen bij partijen en mensen voor wie die relevant kan zijn. Ik vind het belangrijk dat we onze kennis vertalen in praktisch toepasbare informatie. Dat doen we nu al heel zichtbaar met onze arbeidsmarktinformatie, maar we willen dat ook met onze andere kennis meer gaan doen. Dat gaat niet van vandaag op morgen, het is een groeiproces. We veranderen onze mindset, we richten ons minder op onszelf en meer op de samenleving.’